Hormony osi HPA: 3 biomarkery warte uwagi

ACTH

ACTH (Hormon adrenokortykotropowy)

Hormon wytwarzany przez przysadkę mózgową.
Stymuluje produkcję kortyzolu.

CORT

CORT (KORTYZOL)

Hormon steroidowy wytwarzany przez nadnercze.
Bierze udział w regulacji metabolizmu.
Tłumi odpowiedź układu immunologicznego.
Wspomaga utrzymywanie ciśnienia krwi na odpowiednim poziomie.

DHEAS

DHEAS (Siarczan dehydroepiandrosteronu)

W największym stopniu jest wydzielany przez nadnercze.
Odgrywa rolę w rozwoju drugorzędowych cech płciowych.
Jest charakterystyczny dla okresu dojrzewania chłopców.
Podlega przekształceniom na silne androgeny i estrogen (hormon żeński).

Zbyt duże lub zbyt małe stężenie KORTYZOLU we krwi może spowodować objawy przedstawione na poniższej ilustracji.

Test CORT można zlecić, gdy objawy występujące u pacjenta wskazują na jego wysokie lub niskie stężenie.

Zarówno stężenie hormonu adrenokortykotropowego, jak i kortyzolu charakteryzuje się zmiennością dobową. Zwykle ich poziom jest najwyższy rano, a najniższy w nocy.

Warunki mające wpływ na funkcjonowanie osi HPA mogą kolidować z regulacją hormonu ACTH i kortyzolu.

Zmiany poziomu hormonu DHEAS występują w przypadku następujących stanów chorobowych:

Obniżony poziom DHEAS może występować w przypadku:

Niedoczynność nadnerczy
Choroby Addisona
Niedoczynności tarczycy

Podwyższony poziom DHEAS może występować w przypadku:

Guzów kory nadnerczy
Zespołu Cushinga
Przerostu nadnerczy
Wczesnego okresu dojrzewania u chłopców i wirylizacji u dziewczynek
Zespołu policystycznych jajników (PCOS)
Guzów jajników (rzadko)

Badanie stężenia hormonu DHEAS służy również do sprawdzenia prawidłowości funkcjonowania nadnerczy, a także wykrywania guzów nadnerczy (zmian łagodnych i złośliwych), wrodzonego przerostu nadnerczy, guzów jajników spowodowanych przez ten hormon oraz przyczyny występowania męskich cech fizycznych u kobiet.

Test DHEAS może zostać zlecony w celu ocenienia funkcjonowania nadnerczy i zbyt wysokiego poziomu androgenów.

Badanie poziomu hormonu DHEAS może zwiększyć czułość oceny funkcjonowania nadnerczy.

Niedoczynność nadnerczy – U pacjentów może występować niskie stężenie DHEAS we krwi.
Pogorszone funkcjonowanie osi HPA – Osłabione może być również wydzielanie hormonu DHEAS. Test DHEAS jest zalecany w celu dokonania oceny funkcjonowania osi HPA.
Test DHEAS można przeprowadzić u pacjentów z podejrzeniem nieprawidłowego poziomu DHEAS, którzy otrzymali prawidłowe wyniki stymulacji LDC (kortykotropiną w niskiej dawce), w celu wsparcia dalszej detekcji.
Badanie poziomu hormonu DHEAS może zwiększyć czułość detekcji.

Aby stężenia hormonów były prawidłowe, podwzgórze, przysadka mózgowa i nadnercza muszą funkcjonować prawidłowo. Mindray zapewnia 3 biomarkery: ACTH, CORT (cortisol) i DHEA-S zapewniające więcej informacji i wspomagające leczenie chorób związanych z osią HPA.

Aby dowiedzieć się więcej o oznaczeniach chemiluminescencyjnych Mindray, odwiedź stronę: https://www.mindray.com/pl/products/laboratory-diagnostics/chemiluminescence-immunoassay

Piśmiennictwo:

1. https://labtestsonline.org/understanding/analytes/dheas/tab/test
2. Kassem LS, et al., J Clin Endocrinol Metab 97: 3655–3662, 2012
3. Al-Aridi R, et al., Endocr Pract. 2011;17:261-270