Biyokimya Kitabı Bölüm 1: Anormal Yüksek Trigliseritli Numunede Yanlış Düşük Sonuç Analizi

Laboratuvar Başkan Yardımcısı

Çin'in Hunan Eyaleti'nde Shaoyang Üniversitesi'ne Bağlı İlk Hastane

Diyet yapısının değişmesi ve sağlıksız yaşam biçimi nedeniyle, hiperlipidemi günümüzde birçok hastanın hayatında, özellikle yüksek trigliserit (TG) ve şilomikron (CM) düzeyleri gösteren hastalarda yaygın bir olgu haline gelmiştir. Bu durum, ayrıca biyokimya testlerinde önemli ölçüde etkileşime neden olmaktadır. Klinik uygulamada, lipemi etkileşimi, serum indeksi ve TG konsantrasyonu ile değerlendirilebilmektedir.

Bu örnekte numune, hastadaki abdominal ağrının nedeninin tespit edilmesi için laboratuvara gönderilmiş ve sistem, anormal absorbans nedeniyle alarm vermiştir. TG sonucu yalnızca 3,75 mmol/l olmuştur; bu seviye, şiddetli lipemi olarak zaten işaretlenmiş olan numune durumu ile tutarsızlık göstermiştir. TG reaksiyon eğrisini kontrol ettiğimizde, reaksiyonun optik yoğunluk (OD) değerinin hızlı bir şekilde tepe noktasına çıktığı ve ardından azalmaya başladığı görülmüştür. Reaksiyon sona ulaştığında, OD değeri, pik değerinin yalnızca altıda biri olmuştur ve bu da, yanlış düşük sonuca yol açmıştır. Manuel numune dilüsyonunun ardından, 67,2 mmol/l sonucu elde edilmiştir. Bu sonuç, TG için doğrusallık üst limiti olan 20 mmol/l değerinden çok daha yüksektir. Bu numune ile başka bir tespit sisteminde de çalışma gerçekleştirilmiştir; test sonucu, gerçek konsantrasyondan yine çok daha düşük olmuştur.

TG testi için sonlanma noktası kolorimetrik yöntemi kullanılmıştır. Reaksiyon eşdeğerlik noktasına erişildiğinde, tüm analitler ürünlere dönüşür ve absorbans artık artmaz veya azalmaz. TG reaktifi talimat kılavuzunda gösterilen ölçüm ilkesi, “Trinder” renk reaksiyonunu içeren oksidaz yöntemidir (Şekil 2).

Numunedeki aşırı oranda yüksek TG konsantrasyonu nedeniyle, reaksiyon hızı çok yüksek olacaktır. Reaksiyon solüsyonundaki oksijen, hızlı bir şekilde tüketilir ve yeni oksijen, zamanında solüsyonda çözünüp reaksiyona dahil olamaz. Bu koşullarda, reaksiyon duracak, hatta tersine dönecektir; bu durum, yanlış sonuçlara yol açacaktır (genellikle gerçek konsantrasyondan daha düşük). Mindray entegre biyokimya sistemi, reaksiyon eğrisini gerçek zamanlı olarak izleyebilir ve anormal absorbans özellikleri bulduğunda akıllı alarm uyarısı verebilir. Tanımlamadan sonra, sistem otomatik dilüsyon fonksiyonunu tetikleyerek daha güvenilir sonuçlar üretecektir.

Yüksek TG konsantrasyonu vakaları, klinik uygulamada oldukça yaygındır. Laboratuvar teknisyenleri anormallikleri zamanında tespit edemezse, yanlış sonuçlar rapor edilebilir. Anormal reaksiyon eğrisi deneyimli bir kişi tarafından tespit edilse bile, tekrarlanan inceleme ve çalışmayı manuel olarak dilüsyon ile tekrarlama çalışma verimini düşürecektir. Bu nedenle, entegre test sisteminin sunduğu akıllı alarm uyarısı ile otomatik yeniden çalışma fonksiyonu, güvenilirlik ve laboratuvar verimliliği açısından oldukça yarar sağlar

Entegre kapalı biyokimya sisteminde, bazı indeksler yazılıma dahil edilmiştir; bu durum, sistemin reaksiyon eğrisini izlemesine yardımcı olabilir ve anormal reaksiyon için değerlendirme sağlayabilir. Şekil 3'te gösterilen yazılım arayüzünde, P1 ve P2, reaksiyon eğrisindeki absorbans noktalarının sıra numarasına karşılık gelmektedir. Yazılım, P2 eksi P1 (P2-P1) değerini otomatik olarak hesaplayabilir. M ve N, sırasıyla reaksiyon prosesindeki anormalliklerin varlığını tanımlamak için minimum ve maksimum değere (P2-P1) karşılık gelmektedir.

Analizör, reaksiyon eğrisi izleme ve algoritma fonksiyonu ile anormallikleri otomatik olarak tanımlayabilir ve bir “RE” uyarısı vererek otomatik dilüsyon fonksiyonunu tetikleyebilir. Otomatik dilüsyon ve çalışmanın yeniden gerçekleştirilmesinden sonra, reaksiyon eğrisi normale dönmüş ve test sonucu 68,4 mmol/l olmuştur; bu değer, manuel dilüsyon ile elde edilen değer ile tutarlıdır (Şekil 4).

Entegre AAA test sistemi, yazılımda güçlü bir dahili test veri tabanına sahiptir. Örneğin; uygulama verileri (R1/R2/S hacmi, reaksiyon süresi, Pri./Sek. dalga boyu, doğrusallık aralığı, yeniden çalışma kuralı) ve reaksiyon izleme verileri (bulaşan test çiftleri, substrat tükenme kontrol kuralı, Trinder reaksiyon kontrol kuralı ve yüksek reaksiyon etkisi kontrol kuralı). Güçlü veri tabanı, test sistemini daha verimli, daha akıllı ve daha kullanıcı dostu bir hale getirebilir. Birlikte ele alındığında, entegre AAA biyokimya sistemi verimi büyük oranda artırabilir, sonuç tamamlanma süresini (TAT) kısaltabilir, potansiyel hata riskini azaltabilir ve hem klinik memnuniyeti hem de hasta memnuniyetini artırabilir.